U sredu 29. oktobra, u 77-oj godini života, iznenada je preminuo poznati srpski, a nadasve vojvođanski i jugoslovenski istoričar prof. dr Ranko Končar. Rođen je 5. aprila 1938. u malenom selu Bukovici, opština Cazin u Bosanskoj krajini.
[nr]
U vrtlogu rata koji nije zaobišao ni njegovu porodicu, zajedno sa majkom interniran je 1943. za Srem, a nakon oslobođenja njih dvoje dobijaju kolonizaciju u Svetom Hubertu (današnjem Banatskom Velikom Selu), gde je završio osnovnu školu. Nakon toga upisuje srednju učiteljsku školu u Kikindi, a potom odlazi za Novi Sad gde započinje studije istorije na Filozofskom fakultetu.
[nr]
Još tokom studija uključuje se aktivno u javni i društveni život u gradu i na Univerzitetu, obavljajući za to vreme vrlo značajne funkcije, koje mu sve više oduzimaju dragoceno vreme. Međutim, i povrh obaveza, diplomira 1964. Ali isto tako, već tada pojedini profesori, na čelu sa Jocom Marjanovićem, uviđaju da se radi o izrazito talentovanom istoričaru, i nagovaraju ga da napusti angažovanje u politici i da se posveti nauci.
[nr]
Tako je, poslušavši savet, Končar upisao postdiplomske studije na Filozofskom fakultetu u Beogradu, gde je 1972. godine magistrirao na temu Razvoj ideje autonomije Vojvodine 1918-1941. Od tada Vojvodina i njena politička, ekonomska i ustavopravna istorija u prvoj i drugoj jugoslovenskoj državi postaju njegova pasija sve do kraja života. Zahvaljujući predanom radu i pre nego što će magistrirati, izabran je 1970. godine za asistenta na Katedri za istoriju na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, gde će proći sva izborna zvanja – od docenta do redovnog profesora, a u nekoliko mandata biće biran i za direktora Insitituta za istoriju, kao i za šefa same Katedre. Iako je bio daleko od politike, politika je uticala da doktorsku disertaciju na temu Građanska opozicija i političko-ustavne koncepcije o Vojvodini 1929-1941. odbrani na Filozofskom fakultetu u Ljubljani.
[nr]
Predavao je Istoriju Jugoslavije (1918-1988), Uvod u istorijske studije i Metodologiju istorijske nauke. Osim toga bio je rukovodilac postdiplomskih studija na smeru Savremena istorija, stalni saradnik Matice srpske, dugogodišnji član redakcije Zbornika Matice srpske za istoriju, član Odeljenja društvenih nauka Matice srpske, član Odbora Rukopisnog odeljenja Matice srpske, saradnik u redakciji Enciklopedije Jugoslavije i urednik Enciklopedije Vojvodine, a zajedno sa profesorom Brankom Petranovićem realizuje prvu stalnu muzejsku postavku u novoosnovanom Muzeju Revolucije.
[nr]
Generacije studenata i postdiplomaca pamtiće profesora Končara kao smirenog i nenametljivog predavača, uvek spremnog za saradnju i pomoć, ali i konciznog u iznošenju stavova utemeljenih isključivo na faktima i dokumentovanoj građi. Lično, bio je uvereni levičar, socijalista i antifašista.
[nr]
Poslednje godine svoga aktivnog rada poklonio je Muzeju Vojvodine, gde je bio direktor u periodu 2002-2006. I kao što je znao da promoviše nauku, a sa njome i Katedru za istoriju, tako je s još većom željom i snagom uspeo da „digne iz pepela“ jednu od najstarijih kulturnih ustanova u nas – Muzej Vojvodine. Nakon višedecenijskog plodonosnog rada profesor Končar je otišao u penziju – ali samo na izgled. Iako je već do tada njegova bibliografija bila ispunjena desetinama radova iz oblasti savremene istorije Jugoslavije i Vojvodine u HH veku, među kojima se ističu monografije Opozicione parije i autonomija Vojvodine 1929-1941, i u koautorstvu Vojvodina u NOR-u i socijalističkoj revoluciji, Istorija bankarstva u Vojvodini i Istorija Novog Kneževca i okoline, nastavlja da piše i stvara gotovo nesmanjenim intezitetom. Priređuje za štampu voluminozno delo u tri toma Dušana Popovića Letopis o Vlaovićima (2006), zajedno sa novinarom i publicistom Dimitrijem Boarovim objavljuje 2011. godine monumentalnu knjigu Stevan Doronjski – odbrana autonomije Vojvodine, a tokom leta ove godine učestvuje u promociji zbornika radova Antifašizam-AVNOJ-Autonomija i priređuje knjigu Đorđa Stojšića Osma sednica.
[nr]
Radio je i stvarao do poslednjeg dana. Otvorio je 24. oktobra naučni skup „Prilozi za istoriju Novog Sada“ uvodnim izlaganjem o značaju Novosadske rezolucije iz 1932. Pet dana kasnije krenuo je na proslavu obeležavanja 167 godina Muzeja Vojvodine. Ali, na žalost, srce profesora Končara nije moglo više da ga prati – izdahnuo je pred vratima njegovog muzeja.
[nr]
Prof. dr Boris Kršev