U političkom životu Srbije ustalila se jedna vrlo ružna pojava.
Ona ima dva lica.
Jedno je političko krivitvorenje a drugo političko konvertovanje
osnovnih političkih pojmova i značenja!
Oba “lica” su podjednako opasna i ružna!
U prvom slučaju, reč je o “krivotvorenju” značenja pojedinih političkih pojmova koji se puštaju u politički promet kao falsifikovan novac i tako čine veliku štetu političkoj kulturi i razumevanju politike!!!
U drugom slučaju je u pitanju “propagandno” i namerno pridavanje nekog drugog značenja političkim pojavama koja ona izvorno uopšte nemaju. Tu je u pitanju “vulgarizacija” ili deformisanje pravog značenja jednoj pojavi u političke i parcijalno stranačke svrhe!
U prilog ovakvoj tvrdnji može se navesti lanac takvih primera.
Sada je trenutno “u igri” krivotvorenje značenja pojma“decentralizacija”, a pre toga “regionalizacija”,a pre njega “okrugizacija” a još pre toga “teritorijalna organizacija” države …i tako uzročno-posledično do pojma “centralizacije”, “unitarizacije” i “ustava”….
Decentralizacija je pojam veoma pragmatičnog sadržaja!
Naravno da se on teorijski i opisno može dizajnirati raskošno ili skromnije, ali suština je u tome da se decentralizacijom smanjuje kompletni kapacitet države (politički, izvršni, finansijski…) na račun nekih drugih subjektiviteta (lokalnih, regionalnih, pokrajinskih…)!
Bitno, temeljno, sistemsko smanjenje hipertrofiranog kapaciteta “centralne” države svodi državu od “Levijatanske” uloge do logične mere njenog “razloga za postojanje” kao racionalne, jeftine, mobilne i na savremenim standardima uprave zasnovane države.
Nešto slično treba reći i za pojam regionalizacije!
Tu se pod regionalizacijom svašta podrazumeva “sve i svašta” samo ne ono što ona treba da znači.
Delimično tome doprinosi i Zakon o regionalizaciji, a takođe i Ustav RS.
Tu se jedna pojava normira, a da pre toga nije rečeno šta ona uopšte znači!
U takvim “političkim dubiozama” regionalizacija služi u čisto pragmatične svrhe, naročito kad se nađe u besomučnoj propagandnoj (markentiškoj) upotrebi političke stranke koja ne poznaje i ne priznaje pravna ili moralna pravila političke igre!
Ovog puta smisao “regionalizacije” poslužio je u stranci URS i njenim trabantima da se maskira pojava i suština “autonomije”!
Autonomija je “teritorijalni entitet” u vertikalnoj organizaciji vlasti jedne države utvrđen Ustavom!
Regionalizacija je grupisanje ili organizovanje lokalnih (opštinskih) entiteta po horizontalnom nivou utvrđenih Zakonom.
I sad postaje vidljivo zašto se kod nas ne vodi kampanja za suštinsku decentralizaciju i regionalizaciju već je reč o politički jedinstvenoj pojavi DUPLE ili DVOSTRUKE CENTRALIZACIJE!
To je politička patologija koja samo u Srbiji na ovom nivou političke kulture može da prođe!
Naime, “jednostruka” centralizacija izvedena je rigidno u Ustavu Republike Srbije tako što u svim podrućjima života sve polazi i sve kreće od “centralizovane” države koja je locirana na jednom mestu sa svim državnim kapacitetima – prerogativima.
Ne postoji ni jedan drugi ustavno utvrđen entitet koji je ustavno relevantan i koji ima neka svoja izvorna ovlašćenja ili, ne daj Bože, imovinu!
E sad, do udvostručenja centralizma dolazi upravo kroz regionalizaciju koja “briše” teritorijalnu vertikalu vlasti utvrđenu Ustavom i na taj način stavlja na sporedan kolesek postojeću autonomijju, ali sa druge strane regionalizacija multiplikuje centralna ovlašćenja države rasejana po “regionima”.To Zakon o regionalizaciji najbolje pokazuje! Možda bi tu pravi izraz bio NAČELNIŠTVO?!
Na taj način države ima svuda, ona postaje totalna, svemoguća, svevideća, skupa, troma, kabasta i nesposobna da se potvrdi kao država.
Država Srbija je balast država!
U poslednje vreme se izmeštaju neke, kancelarije i agencije u unutrašnjost kako bi se pokazalo da se «razvlašćuje» Beograd i svaki dan minubusi prevoze zaposlene iz glavnog grada na posao i nazad u ta mesta u unutrašnjosti.
Dobar primer i je RRA koja ima kancelariju u Novom Sadu. Čemu služi ta kancelarija sem udomljavanja kumovskih, stranačkih, i religijskih prijatelja onih koji o tome odlučuju? Umesto ove kvazi kancelarije Vojvodini je potrebna sopstvena Radiodifuzna agencija!
Ovih dana smo svedoci problema u javnom servisu Vojvodine, koji dobrim delom proističu iz centralizacije sistema i postojanja samo jedne, RRA u Republici. naime, javni servis u Vojvodini u suštini je loša ekspozitura Republičkog.
Kada je reć o Vojvodini samo nekoliko naznaka:
– Građani i građanke Vojvodine nisu na referendumu pre četiri ipo godine prihvatili ovaj Ustav!
– Vojvodina, nekad po razvijenosti bila je odmah uz Sloveniju, ali je zbog svog katastrofalnog ustavnog položaja i politike «ravnomernog» razvoja Srbije, (što u praksi znači smanjen razvoj Vojvodine) po zvaničnoj, državnoj statistici svrstana u nedovoljno razvijeni region i zaostaje u odnosu na celu Republiku, a i njen centralni deo.
– Međunarodna konferncija o bivšoj SFRJ održana u Londonu 1992.
godine. traži da se građanima Vojvodine vrate ustavna prava. Ta ustavna prava nisu vraćena ni aktuelnim Ustavom.
– Vojvodina je jedini od osam konstituenata jugoslovenskog federalizma čije pitanje nije rešeno. Ono nije rešeno raspadom SRJ, a ni, raspadom državne zajednice sa Crnom Gorom u koju je Srbija ušla sa autonomnim pokrajinama Kosovom i Vojvodinom.
Postavlja se pšitanje «Gde je Vojvodina u samostalnoj Srbiji?».
Ona je u Ustavu nesuštinska autonomija, autonomija bez autonomije…!
– Kada je ustavni položaj u pitanju mora se imatu u vidu činjenica da Vojvodina nije nastala na teritoriji Srbije!
– Ovim Ustavom Srbija, zbog grube i totalne centralizacije, sasvim sigurno ne može ući u evropsko društvo. To je i mišljenje velikog broja ustavnih eksperata.
– Najbolji i dokazan u sistem u Evropi i svetu je federalizacija.
To su najrazvijenije zemlje. Dakle Savezna Republika Srbija
Srbija i Vojvodina kao federalna jedinica u njoj. na taj način bi se građankama i građanima vratila i ustavna prava, koja je zagovarala i Londonska konferencija pre skoro 19 godina.
– Republika Vojvodina u Saveznoj republici Srbiji sa elementima državnosti, zakonodavnim, sudskim, izvršnim i sudskim nadležnostima, koji će biti deponocani u ustavu Vojvodine, raspolkaganju imovinom, prirodnim i radom stvorenim ressursima i sopstvenim prihodima.